Μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους και εκσυγχρονισμός της κοινωνίας

Το μέλλον του κοινωνικού κράτους συνυφαίνεται με υλικά συμφέροντα και θέτει θεμελιώδη ερωτήματα για την οργάνωση της κοινωνίας. Για αυτό η συζήτηση για την επαναδιατύπωση του κοινωνικού συμβολαίου πυροδοτεί έντονες αντιπαραθέσεις. Η διαπλοκή προβλημάτων τεχνικής φύσεως με ζητήματα αξιολογικών κρίσεων καθιστά δυσχερή, μα εξίσου αναγκαία, την ανάλυση των διαθέσιμων επιλογών. Το κείμενο που ακολουθεί ξεκινά από τη διαπίστωση ότι στη χώρα μας η μεταρρύθμιση του κοινωνικού κράτους είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την προώθηση μιας πιο δίκαιης και ανοιχτής κοινωνίας, καθώς και για τη διευκόλυνση της μετάβασης προς μια μεταβιομηχανική οικονομία. Η τεκμηρίωση της διαπίστωσης αυτής επιχειρείται με την ανάλυση των θεσμών κοινωνικής προστασίας στην Ελλάδα και με την ανάδειξη της αλληλεπίδρασής τους με την οικογένεια και με την αγορά εργασίας. Υπό αυτό το πρίσμα ασκείται κριτική στο υπό εξέλιξη πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της κυβέρνησης: όχι βέβαια επειδή συνιστά ?κατεδάφιση των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων? όπως συχνά υποστηρίζεται, αλλά αντίθετα επειδή σημειώνει ανεπαρκή πρόοδο στην κατεύθυνση της εξισορρόπησης του κοινωνικού κράτους υπέρ των ?νέων κοινωνικών κινδύνων? (της φτώχειας, της μακροχρόνιας ανεργίας και της απώλειας αυτοδυναμίας), καθώς και στην κατεύθυνση της ανακατανομής των κοινωνικών δικαιωμάτων υπέρ όσων αδικούνται από το σημερινό σύστημα (των χαμηλόμισθων, των ανέργων, των φτωχών, των νέων και των γυναικών).